Lancering V2-raket te Peenemunde. Logo website. Verzameling Haags Gemeente Archief. Postbus 12600. 2500 DJ  Den Haag.Lanceer- en inslagplaatsen V2platform
INSLAGEN

V2-raketten


Schade van neergestorte V2's

Datum

Plaats

Slachtoffers

Materiële schade

doden gewonden verwoest zwaar
beschadigd
glas
27-10-1944 Rijswijk 13 24       
10-11-1944 Nieuwe Duinweg onbekend*     27 19
08-12-1944 Stadhouderslaan
(gemeentemuseum)
      5 206
09-12-1944 Kon.Wilhelminaln 1 6      
31-12-1944 V.Voorschotenlaan     5 28 1670
01-01-1945 Indigostraat 24 50 20 56 2844
25-01-1945 Riouwstraat 10 41 6 40 veel
04-03-1945 Vlietstraat 12 9     896
12-03-1945 Flakkeesestraat       35 veel
23-03-1945 Westduinweg 6 2 17 14 veel
26-03-1945 Haagse Bos (EZ)          
na 18-03-'45 W.de Zwijgerlaan          
* onbekend aantal manschappen

OOGGETUIGE
Een van de merkwaardigste ontploffingen had in de laatste fase van de V2-aktiviteit plaats. Een in de ochtend van 23 maart 1945 in het Statenkwartier gestarte raket maakte zulke bijzondere omwentelingen, dat het een uniek en bijzonder schouwspel was.

Gelanceerde V2-raket te Wassenaar. Foto door E.J. Rutten. Verzameling E.J. Rutten, Den Haag.

Gelanceerde V2-raket te Wassenaar.
Foto door E.J. Rutten. Verzameling E.J. Rutten, Den Haag.

De heer de Roos, die vanuit zijn research-laboratorium aan de Schelpkade de raket tot het ogenblik van het neerstorten op de Westduinweg, scherp in het oog hield, gaf zijn indruk als volgt weer: "Op 23 maart om 08.47 uur hoorde ik het geluid van het afvuren en zag, hoe een raket zich langs een koers met een aantal bochten omhoog werkte. Na drie of vier bochten op tamelijk aanzienlijke hoogte, scheen de kracht van de raket te verminderen, want zij maakte een salto en herstelde zich, maakte weer een salto en nam een horizontale koers, waarbij zij zich van mijn standplaats verwijderde. Toen, na nog een salto, raakte het projectiel in brand en ontplofte. Duidelijk kon ik zien, hoe een groot aantal onderdelen omlaag viel. Een dikke gele rook steeg op, terwijl de raket verticaal naar beneden stortte. Er was een zeer zware ontploffing op het ogenblik, dat de restanten op de grond sloegen. Later vernam ik, dat zij drie huizen in de omgeving van de politiepost in de Duinstraat hadden vernield".


SLACHTOFFER
Hoe tragisch de inslag aan de Westduinweg in het leven van mensen kan ingrijpen, getuigt de heer Van der Ende uit Scheveningen, zelf slachtoffer van deze ramp. Ik citeer: "Ik sliep die bewuste morgen na een nachtdienst. Mijn zuster wekte mij. In een fractie van een seconde zag ik hem, maar ik kon het achteraf niet meer vaststellen. De V2-raket die door hapering neerkwam op de woningen en het verhuis- en kolenbedrijf van de firma Spaans, kostte zes mensen het leven. De heer Boin (passant), de heer Kok, beheerder van het ernaast gelegen transformatorgebouw en vier slachtoffers uit onze familie Van der Ende. Te weten: mijn vader, Adrianus Sr, 56 jaar, mijn broer, Rochus 32 jaar en zijn twee zoontjes, Adrie 7 jaar en Wim 5 jaar oud. Ik verloor hiermee tevens mijn twee medefirmanten. Ook zakelijk had de ramp ernstige consequenties. Zij waren van ons huisadres, Schokkerweg 40, circa 8.00 uur naar de werkplaats aan de Westduinweg 206 gegaan, waar de kinderen, die geen school hadden, wat scharrelden en speelden. Toen die raket gevaarlijk rondtolde, zijn zij gezamenlijk naar de schuilkelder bij lijn 11 gevlucht. Vader heeft woorden van die strekking geroepen naar de buurvrouw. Na het vrijgeven van de puinhoop door de Wehrmacht konden we met het uitgraven beginnen.

V2-inslag op 23 maart 1945 aan de Westduinweg tegenover het Lindoduin. Hierbij kwamen vier personen om het leven. Verzameling J. van der Ende, Scheveningen

V2-inslag op 23 maart 1945 aan de Westduinweg tegenover het Lindoduin. Hierbij kwamen vier personen om het leven. Verzameling J. van der Ende, Scheveningen.

Het moet tussen 11.00 en 12.00 uur geweest zijn. De twee families Spaans waren er toen al uitgekropen, bijna zonder letsel! Doordat bij de een de kelder en bij de ander de keuken het net hield. Van het jongste kind vonden we weinig, later nog dagen gegraven en het geringe ter aarde besteld".

WAAROM STORTEN ZIJ NEER?
De reden is eenvoudig: de V2-raketten waren nog niet voldoende betrouwbaar. Verder was er sprake van sabotage in de rakettenfabriek Dora nabij Nordhausen. Bovendien speelde het weer ook een woordje mee.

RAKETINSLAG INDIGOSTRAAT
De meest bekende is de raketinslag in de Indigostraat hoek Kamperfoeliestraat op 1 januari 1945 te 17.15 uur.

Raketinslag op 1 januari 1945 in de Indigostraat hoek Kamperfoeliestraat met zicht op de Rabarberstraat. Foto door H.C. Mojet. Verzameling HGA, fotonr. 1944 XII 3. Postbus 12600, 2500 DJ  Den Haag.

Raketinslag op 1 januari 1945 in de Indigostraat hoek Kamperfoeliestraat met zicht op de Rabarberstraat. Foto door H.C. Mojet. Verzameling HGA, fotonr. 1944 XII 3.

Het was een geluk bij een ongeluk, dat deze raketinslag laat op de middag plaats vond, omdat toen veel mensen elders nieuwjaar aan het wensen waren. Ik citeer: "Het noodlot trof een familie en vele anderen, die het niet overleefden, om 18.00 uur op nieuwjaarsavond 1945. Een V2 boorde zich al wentelend in de huizen van de Indigostraat hoek Kamperfoeliestraat. Gewond en ontredderd zonder huis en goed trokken zij naar de Malakkastraat. Op 25 januari 1945 viel weer een V2 in de Riouwstraat hoek Borneostraat; een volledig doorgeblazen huis met door puin bedekte kamers. Ze vertrokken weer naar de Carel Reinierszkade, recht tegenover een Duits luchtafweergeschut (FLAK). Een blindganger hiervan in de gang en veel luchtgevechten (:onveilig). Totdat het bombardement van het Bezuidenhout hen deed vluchten naar familie in Noord-Holland. De tocht, die lopend werd afgelegd, was angstig en vol ontberingen".


RAKETINSLAG RIJSWIJK
Een derde bekende V2-inslag is die van de Kruisvaarders van St. Jan te Rijswijk aan de Van Vredenburchweg op 27 oktober 1944. Daarvan getuigen de twee broers Piet en Bertus Teunissen, die toen in dit instituut woonden.
Ik citeer: "Zij hebben de V2-raket om 15.53 uur ("Zo'n gebeurtenis vergeet je nooit meer") zien opstijgen vanaf het Rijswijkse Bos op de voormalige oprijlaan van het Huis ter Nieuburg. Piet zag, dat het niet goed ging aan de brede vlam van de raket in plaats van de smal toelopende vlam. Dat laatste is goed te zien bij de huidige raketlanceringen. De raket stortte vanaf circa één km hoogte neer vlak bij de schuur van de Kruisvaarders. Zij renden snel de schuur in, maar dat was geen garantie voor lijfsbehoud, omdat een van de jongens door een bomscherf werd getroffen van achter de zaagmachine. Lanceringen vonden vanaf 23 oktober 1944 bij de Naald plaats, die herinnert aan het Huis ter Nieuburg en de Vrede van Rijswijk van 1697 (Duitsers hadden iets met vrede). Merkwaardig is ook het overdag lanceren van de V2's. Dat de laatste lancering reeds op 27 oktober 1944 plaats vond had te maken met de Duitse bemanning van de bunker van Overvoorde. Daarin was veel wapentuig opgeslagen en bovendien was er het hoofdkwartier ingericht van het Commando van de Luchtwaffe. Als die bunker zou zijn geraakt, dan was minstens heel Rijswijk de lucht ingevlogen. Dat was te gevaarlijk voor de Duitsers".


V2platform

Vergelding

500 Doden Dora Plattegrond

Lanceerplaatsen

Inslagen Bombardement Krantenknipsels Reacties
Monument Borsboom Overlevenden Deetman Boek

© Jos Borsboom